Люты
«Охрана труда и социальная защита», навуковы грамадска-вытворчы часопіс, першы ў рэспубліцы афіцыйны часопіс для кіраўнікоў арганізацый, інжынераў па ахове працы, спецыялістаў па кадрах, тэхнічных і грамадскіх інспектараў прафсаюзаў (г. Мінск; 1993) – 25 гадоў з пачатку выдання.
1 – Ачкіна Рыта Мікалаеўна (1938, г. Магілёў), спартсменка (лыжны спорт), майстар спорту СССР міжнароднага класа, заслужаны майстар спорту СССР, чэмпіёнка свету ў эстафеце і бронзавы прызёр у гонках на 5 км (1966, Осла), бронзавы прызёр Х Алімпійскіх гульняў (1968, Грэнобль) – 80 гадоў з дня нараджэння.
1 – Тулупава (Лісоўская) Нэлі Іванаўна (1938, Рэчыц. р-н – 2001), паэтэса, празаік, перакладчыца – 80 гадоў з дня нараджэння.
2 – Каліноўскі Кастусь (Канстанцін Вікенцій Сямёнавіч; 1838, Гродзен. пав. – 1864), рэвалюцыянер-дэмакрат, адзін з кіраўнікоў паўстання 1863–1864 гг. на Беларусі і ў Літве, мысліцель, публіцыст, паэт – 180 гадоў з дня нараджэння.
2 – Багінскі Уладзімір Феліксавіч (1938), вучоны ў галіне лесазнаўства і лесаводства, лесаўпарадкавання і лясной таксацыі, член-карэспандэнт НАН Беларусі, лаўрэат прэміі НАН Беларусі (1997) – 80 гадоў з дня нараджэння.
2 – Самусенка (дзяв. Пятрэнка) Таццяна Дзмітрыеўна (1938, Мін. р-н – 2000), спартсменка (фехтаванне на рапірах), заслужаны майстар спорту СССР, заслужаны дзеяч фізічнай культуры Беларусі, чэмпіёнка ХVІІ (1960, Рым), ХІХ (1968, Мехіка) і ХХ (1972, Мюнхен) Алімпійскіх гульняў – 80 гадоў з дня нараджэння.
2 – Гудзевіцкі дзяржаўны літаратурна-краязнаўчы музей, УК (Мастоўс. р-н; 1968) – 50 гадоў з часу адкрыцця для наведвальнікаў.
3 – Урублеўскі Эдуард (Эдвард Вінцэнт) Антонавіч (1848, г. Гродна – 1892), расійскі вучоны ў галіне арганічнай хіміі, педагог, адзін з заснавальнікаў Рускага фізіка-хімічнага таварыства – 170 гадоў з дня нараджэння.
3 – Улашчык Уладзімір Сяргеевіч (1943, Мін. р-н), вучоны ў галіне фізіятэрапіі і курарталогіі, акадэмік НАН Беларусі, заслужаны дзеяч навукі Беларусі, лаўрэат Дзяржаўнай прэміі Беларусі (1986) – 75 гадоў з дня нараджэння.
4 – Дунін-Марцінкевіч Вінцэнт (Вікенцій Іванавіч; 1808, Бабр. р-н – 1884), паэт, драматург, тэатральны дзеяч, адзін з пачынальнікаў новай беларускай літаратуры, заснавальнік нацыянальнай драматургіі і тэатра, асветнік – 210 гадоў з дня нараджэння.
6 – Бяляеў Віктар Міхайлавіч (1888–1968), расійскі музыказнавец, фалькларыст, які ўпершыню ахарактарызаваў адметныя рысы беларускага народнага музычнага мастацтва – 130 гадоў з дня нараджэння.
6 – Пёрышкін Рыгор Андрэевіч (1898–1990), вучоны ў галіне гідратэхнічнага будаўніцтва, член-карэспандэнт НАН Беларусі – 120 гадоў з дня нараджэння.
6 – Шчарбіна Валянцін Мікалаевіч (1908–1976), вучоны-геолаг і геахімік, інжынер, член-карэспандэнт НАН Беларусі – 110 гадоў з дня нараджэння.
6 – Шэмпель Віктар Іванавіч (1908, г. Мінск – 1975), вучоны ў галіне аграхіміі, заслужаны дзеяч навукі Беларусі, акадэмік НАН Беларусі – 110 гадоў з дня нараджэння.
6 – Казлоў Аляксандр Герасімавіч (1918–1943), удзельнік вызвалення Беларусі ў Вялікую Айчынную вайну, Герой Савецкага Саюза (1943) – 100 гадоў з дня нараджэння.
6 – Стальмашонак Уладзімір Іванавіч (1928, г. Мінск – 2013), жывапісец, педагог, народны мастак Беларусі, заслужаны дзеяч мастацтваў Беларусі – 90 гадоў з дня нараджэння.
6 – Яромка Вячаслаў Мікалаевіч (1938, Мін. р-н), вучоны ў галіне будаўніцтва аўтадарог, заслужаны дзеяч навукі Беларусі – 80 гадоў з дня нараджэння.
6 – Прымак Уладзімір Іванавіч (1948, Івац. р-н), трэнер (барацьба грэка-рымская), заслужаны трэнер Беларусі, сярод выхаванцаў якога – сярэбраны прызёр Алімпійскіх гульняў С. Ліштван – 70 гадоў з дня нараджэння.
7 – Пыхцін Вадзім Якаўлевіч (1938–1997), вучоны і канструктар у галіне вылічальнай тэхнікі, лаўрэат прэміі Ленінскага камсамола (1970), Дзяржаўнай прэміі СССР (1983) – 80 гадоў з дня нараджэння.
7 – Юрын Уладзімір Міхайлавіч (1938, г. Мінск), вучоны ў галіне фізіялогіі раслін, вынаходнік СССР, выдатнік адукацыі Беларусі – 80 гадоў з дня нараджэння.
7 – Пракапчук Мікалай Раманавіч (1948, г. Магілёў), вучоны-фізікахімік, стваральнік беларускай навуковай школы па прагназіраванні ўласцівасцей палімерных матэрыялаў, педагог, заслужаны дзеяч навукі Беларусі, выдатнік адукацыі, лаўрэат прэміі НАН Беларусі (2005) – 70 гадоў з дня нараджэння.
8 – Неманцэвіч Антон (1893–1943), уніяцкі царкоўны дзеяч – 125 гадоў з дня нараджэння.
8 – Баранавіцкі камбінат жалезабетонных канструкцый, ААТ (1968) – 50 гадоў з часу ўвядзення ў строй.
9 – Касцючэнка Аляксандр Аляксандравіч (1958, Валож. р‑н), мастак-сцэнограф, лаўрэат спецыяльнай прэміі Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь дзеячам культуры і мастацтва (2015) – 60 гадоў з дня нараджэння.
10 – Каганец Карусь (сапр. Кастравіцкі Казімір Карлавіч; 1868–1918), пісьменнік, перакладчык, мастак, мовазнавец, грамадскі дзеяч – 150 гадоў з дня нараджэння.
10 – Высоцкі Міхаіл Сцяпанавіч (1928, Капыл. р-н – 2013), вучоны ў галіне машынабудавання, акадэмік НАН Беларусі, заслужаны дзеяч навукі і тэхнікі Беларусі, заслужаны работнік прамысловасці СССР, Герой Беларусі (2006), лаўрэат Дзяржаўнай прэміі СССР (1970) і Дзяржаўнай прэміі Беларусі (1986), кавалер ордэна Леніна, ордэнаў Айчыны ІІІ і ІІ ступеняў і інш. – 90 гадоў з дня нараджэння.
10 – Фатнеў Юрый Сяргеевіч (1938), паэт, празаік, лаўрэат шэрагу літаратурных прэмій – 80 гадоў з дня нараджэння.
10 – Тычына Міхась (Міхаіл Аляксандравіч; 1943), літаратуразнавец, крытык, пісьменнік, лаўрэат Літаратурнай прэміі імя У. Калесніка (2000), прэміі прэзідэнтаў акадэмій навук Украіны, Беларусі і Малдовы (2004) – 75 гадоў з дня нараджэння.
10 – Шайко Іван Паўлавіч (1948, Клец. р‑н), вучоны ў галіне жывёлагадоўлі, акадэмік НАН Беларусі, замежны член Расійскай акадэміі сельскагаспадарчых навук, заслужаны дзеяч навукі Беларусі – 70 гадоў з дня нараджэння.
12 – Бурак Аляксандр Кандратавіч (1918, г. Дзяржынск – 1993), лётчык, удзельнік Вялікай Айчыннай вайны, Герой Савецкага Саюза (1945) – 100 гадоў з дня нараджэння.
12 – Белікаў Генадзь Іванавіч (1938), архітэктар, лаўрэат Дзяржаўнай прэміі Беларусі (1998), прэміі Міністэрства архітэктуры і будаўніцтва Рэспублікі Беларусь імя У.А. Караля (2000) – 80 гадоў з дня нараджэння.
12 – Ненадавец Аляксей Міхайлавіч (1958, Пін. р-н), літаратуразнавец, педагог, фалькларыст, этнограф, краязнавец – 60 гадоў з дня нараджэння.
12 – Сарока Здзіслаў Віктаравіч (1958, г. Масты), спартсмен (веславанне на байдарках і каноэ), майстар спорту СССР, майстар спорту СССР міжнароднага класа, заслужаны трэнер Беларусі, чэмпіён Еўропы (1975), бронзавы прызёр чэмпіянату свету (1977), чэмпіён СССР (1976, 1977) – 60 гадоў з дня нараджэння.
13 – Рыдзігер Уладзімір Раманавіч (1878–1971), вучоны ў галіне меліярацыі, адзін з арганізатараў першай доследнай балотнай станцыі на Палессі – 140 гадоў з дня нараджэння.
13 – Судзілоўскі Пётр Міхайлавіч (1928, Клімав. р-н – 2000), горны інжынер, эканаміст, Герой Сацыялістычнай Працы (1974), кавалер ордэна Леніна, Чырвонага Сцяга, Дружбы народаў, «Знак Пашаны» – 90 гадоў з дня нараджэння.
14 – Пыталеў Фёдар Дзямідавіч (1938, Чавус. р-н), кампазітар, педагог, заслужаны дзеяч мастацтваў Беларусі – 80 гадоў з дня нараджэння.
15 – Гарэцкая Мая Іванаўна (1938), тэатральны крытык, тэлежурналіст, лаўрэат прэміі Беларускага саюза журналістаў «Залатое пяро» – 80 гадоў з дня нараджэння.
16 – Нямцэвіч Юльян Урсын (1758, Брэсц. р-н – 1841), пісьменнік, палітычны дзеяч Рэчы Паспалітай, гісторык, публіцыст, удзельнік паўстанняў 1794, 1830–1831 гг. – 260 гадоў з дня нараджэння.
16 – Пушкоў Іван Васільевіч (1918–1986), жывапісец, заслужаны работнік культуры Беларусі – 100 гадоў з дня нараджэння.
16 – Пячорын Уладзімір Мікалаевіч (1948), трэнер (веласіпедны спорт), майстар спорту СССР, заслужаны трэнер Беларусі, сярод выхаванцаў якога – удзельніца Алімпійскіх гульняў З. Стагурская – 70 гадоў з дня нараджэння.
17 – Дамашэвіч Уладзімір Максімавіч (1928, Ляхав. р-н – 2014), пісьменнік, заслужаны работнік культуры Беларусі, лаўрэат Літаратурнай прэміі імя І. Мележа (1992) – 90 гадоў з дня нараджэння.
17 – Мацук Георгій Аляксандравіч (1928, г. Мінск), спецыяліст па водным відам спорту, педагог, трэнер (скачкі ў ваду), заслужаны трэнер Беларусі, стваральнік нацыянальнай школы скачкоў у ваду, сярод выхаванцаў якога – заслужаныя трэнеры Беларусі А. Зароўскі, А. Мацук і СССР Р. Баранава, В. Наважылаў і інш. – 90 гадоў з дня нараджэння.
17 – Акадэмічны ансамбль песні і танца Узброеных Сіл Рэспублікі Беларусь, лаўрэат спецыяльнай прэміі Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь у намінацыі «Музычнае мастацтва» (2006), прэміі Ленінскага камсамола Беларусі (1978) (г. Мінск; 1938) – 80 гадоў з пачатку творчай дзейнасці.
17 – Калінічэнка Алена Мікалаеўна (1948, г. Гомель), вучоны ў галіне хіміі і біяхіміі біялагічна актыўных і прыродных злучэнняў, член-карэспандэнт НАН Беларусі, лаўрэат Дзяржаўнай прэміі Беларусі ў галіне навукі і тэхнікі (2004) – 70 гадоў з дня нараджэння.
18 – Гарэцкі Максім Іванавіч (1893, Мсцісл. р-н – 1938), пісьменнік, літаратуразнавец, публіцыст, перакладчык, лексікограф, фалькларыст, крытык, грамадскі дзеяч – 125 гадоў з дня нараджэння.
18 – Церашкоў Аляксей Дзмітрыевіч (1893, Добруш. р-н – 1960), ваенны дзеяч, генерал-лейтэнант, удзельнік Першай сусветнай і Грамадзянскай войнаў, вайны ў Іспаніі 1936–1939 гг., Вялікай Айчыннай вайны, Герой Савецкага Саюза (1945) – 125 гадоў з дня нараджэння.
18 – Зархі Аляксандр Рыгоравіч (1908–1997), расійскі кінарэжысёр, сцэнарыст, кінадраматург, народны артыст СССР, заслужаны дзеяч мастацтваў Беларусі, лаўрэат Дзяржаўнай прэміі СССР (1941, 1946), Герой Сацыялістычнай Працы (1978) – 110 гадоў з дня нараджэння.
19 – Шушкевіч Станіслаў Пятровіч (1908, Дзяржын. р-н – 1991), паэт, заслужаны работнік культуры Беларусі – 110 гадоў з дня нараджэння.
19 – Красільнікаў Аляксей Пятровіч (1918–1998), вучоны-мікрабіёлаг, заслужаны работнік вышэйшай школы Беларусі, выдатнік аховы здароўя, выдатнік вышэйшай школы Беларусі, кавалер ордэна «Знак Пашаны» – 100 гадоў з дня нараджэння.
19 – Ціханаў Леанід Ніканоравіч (1938), педагог, вучоны-гісторык, дзяржаўны дзеяч, замежны член Расійскай акадэміі адукацыі, заслужаны дзеяч навукі Беларусі – 80 гадоў з дня нараджэння.
20 – Пікман Ізраіль Цурыелевіч (1918, г. Мазыр – пасля 1990), кінааператар, рэжысёр, заслужаны дзеяч мастацтваў Беларусі – 100 гадоў з дня нараджэння.
20 – Саламонікаў Іван Міхайлавіч (1918, Магілёўс. р-н – 1944), удзельнік савецка-фінляндскай 1939–1940 гг. і Вялікай Айчыннай войнаў, Герой Савецкага Саюза (1940) – 100 гадоў з дня нараджэння.
21 – Апейка Фёдар Аляксандравіч (1908, г. Мінск – 1970), вучоны ў галіне механікі тарфяных машын, член-карэспандэнт НАН Беларусі, акадэмік Акадэміі сельскагаспадарчых навук Беларусі – 110 гадоў з дня нараджэння.
21 – Катляроў Ізяслаў Рыгоравіч (1938, г. Чавусы), паэт, журналіст, крытык, мастацтвазнавец – 80 гадоў з дня нараджэння.
22 – Ачапоўскі Станіслаў Уладзіміравіч (1878, Клец. р-н – 1945), вучоны-урач, хірург, акуліст, заслужаны дзеяч навукі – 140 гадоў з дня нараджэння.
23 – Малевіч Казімір Севярынавіч (1878–1935), беларускі і расійскі мастак, тэарэтык мастацтва, адзін з заснавальнікаў супрэматызму – 140 гадоў з дня нараджэння.
23 – Каласоўская Алена Рыгораўна (1908, г. п. Бялынічы – 2013), педагог, заслужаны настаўнік Беларусі – 110 гадоў з дня нараджэння.
23 – Труш Мікалай Мікалаевіч (1948, Драгіч. р-н), вучоны-матэматык, выдатнік адукацыі Беларусі – 70 гадоў з дня нараджэння.
24 – Сербін Васіль Феадосьевіч (1918 – ?), беларускі і расійскі дырыжор, хормайстар, заслужаны артыст Беларусі, заслужаны дзеяч мастацтваў Беларусі, народны артыст Расіі, лаўрэат Дзяржаўнай прэміі мастацтваў ГДР (1968, 1972) – 100 гадоў з дня нараджэння.
24 – Крыўчык Аляксандра Аляксандраўна (1928, г. Мінск – 2007), вучоны ў галіне патафізіялогіі, заслужаны дзеяч навукі Беларусі – 90 гадоў з дня нараджэння.
24 – Ужанцаў Юрый Парыгоравіч (1928–1979), рэжысёр, педагог, заслужаны артыст Беларусі – 90 гадоў з дня нараджэння.
24 – Скурко Іосіф Уладзіміравіч (1938, Мядзел. р-н – 1989), паэт, многія вершы якога пакладзены на музыку, кінадраматург, перакладчык – 80 гадоў з дня нараджэння.
25 – Бялоў Вячаслаў Аляксандравіч (1938–2010), спартсмен (сучаснае пяцібор'е), заслужаны майстар спорту СССР, чэмпіён свету (1969) і сярэбраны прызёр (1970) у камандным заліку, заснавальнік беларускай школы пяцібор’я – 80 гадоў з дня нараджэння.
26 – Сорын Савелій (1878, г. Полацк – 1953), мастак, адзін з вядучых партрэтыстаў 1-й паловы ХХ ст. у Еўропе – 140 гадоў з дня нараджэння.
26 – Машэраў Пётр Міронавіч (1918, Сеннен. р-н – 1980), партыйны і дзяржаўны дзеяч Беларусі, адзін з арганізатараў і кіраўнікоў патрыятычнага падполля і партызанскага руху ў Беларусі ў Вялікую Айчынную вайну, Герой Савецкага Саюза (1944), Герой Сацыялістычнай Працы (1978), узнагароджаны сямю ордэнамі Леніна – 100 гадоў з дня нараджэння.
27 – Руткоўскі Браніслаў (1898, Пастаўс. р-н – 1964), кампазітар, дырыжор, педагог, адзін з найбольш значных творцаў сучаснай арганнай школы – 120 гадоў з дня нараджэння.
27 – Шчарбакоў Васіль Карпавіч (1898, Аршан. р-н – 1938), вучоны-гісторык, грамадскі дзеяч, акадэмік НАН Беларусі – 120 гадоў з дня нараджэння.
27 – Сучко Аляксандр Антонавіч (1938, г. Маладзечна), спартсмен і трэнер (гарадошны спорт), майстар спорту СССР, заслужаны трэнер Беларусі, чэмпіён СССР (1982) у камандным заліку, чэмпіён Беларусі (1978, 1989) – 80 гадоў з дня нараджэння.
27 – Шыманская (дзяв. Папова) Тамара Мікалаеўна (1948, Карэл. р-н), спартсменка і трэнер (веславанне на байдарках), заслужаны майстар спорту СССР, заслужаны работнік фізічнай культуры і спорту Беларусі – 70 гадоў з дня нараджэння.
27 – Беларускі дзіцячы фонд, рэспубліканскае грамадскае аб’яднанне (г. Мінск; 1988) – 30 гадоў з часу стварэння.
28 – Дабранскі Флавіян Мікалаевіч (1848–1919), вучоны-гісторык, археограф, лінгвіст – 170 гадоў з дня нараджэння.
28 – Германовіч Іван Клімавіч (1928, Капыл. р-н – 2001), мовазнавец, лаўрэат Дзяржаўнай прэміі Белаурсі (1998) – 90 гадоў з дня нараджэння.
29 – Судзебнік 1468 г. (Статут Казіміра ІV Ягелончыка), першы кодэкс крымінальнага і крымінальна-працэсуальнага права ВКЛ – 550 гадоў з часу выдання.
29 – Барская канфедэрацыя, ваенна-палітычнае аб’яднанне часткі шляхты і некаторых магнатаў Рэчы Паспалітай для барацьбы супраць караля Станіслава Аўгуста Панятоўскага і Расійскай імперыі (1768–1772) – 250 гадоў з часу стварэння.
29 – Бяганская Ядвіга Іосіфаўна (1908–1992), пісьменніца, перакладчыца – 110 гадоў з дня нараджэння.