Ліпень

Віхнін Залман Давыдавіч (1909, Жлоб. р-н – 1943), удзельнік вызвалення Беларусі ў Вялікую Айчынную вайну, Герой Савецкага Саюза (1943) – 110 гадоў з дня нараджэння.

1 – Люблінская унія, міжнародна-прававы акт аб’яднання ВКЛ і Польшчы ў фе­дэратыўную дзяржаву Рэч Паспалітую (1569) – 450 гадоў з часу зацвярджэння.

1 – Магілёўская швейная фірма «Вяснянка», ЗАТ у складзе канцэрна «Беллег­прам» (1929) – 90 гадоў з часу заснавання.

1 – Бандарэнка Віктар Мікалаевіч (1939, г. Чашнікі), заслужаны будаўнік Белару­сі – 80 гадоў з дня нараджэння.

1 – Караткевіч Аляксандр Вікенцьевіч (1939, Чачэр. р-н), вучоны ў галіне механі­зацыі сельскагаспадарчай вытворчасці, заслужаны работнік сельскай гаспадаркі Беларусі – 80 гадоў з дня нараджэння.

1 – Філонаў Ігар Паўлавіч (1939, г. Магілёў), вучоны ў галіне тэхналогіі машына­будавання, заслужаны дзеяч навукі Беларусі – 80 гадоў з дня нараджэння.

2 – Серыкаў Іван Арцёмавіч (1919, Чэрык. р-н – 1997), балетмайстар, дзеяч сама­дзейнага мастацтва, заслужаны дзеяч культуры Беларусі – 100 гадоў з дня нараджэння.

2 – Кахановіч Уладзімір Сямёнавіч (1929, Слуц. р-н – 1992), вучоны ў галіне энергетыкі, стваральнік навуковай школы па энергетычных інфармацыйна-вымяральных сістэмах, заслужаны вынаходнік Беларусі – 90 гадоў з дня нараджэння.

2 – Івашкоў Леанід Пятровіч (1939, Чачэр. р-н – 2012), спявак (лірычны тэнар), педагог, заслужаны артыст Беларусі – 80 гадоў з дня нараджэння.

3 – Болбас Міхаіл Мацвеевіч (1939, Бабр. р-н), вучоны ў галіне эксплуатацыі аўта­мабільнага транспарту, заслужаны работнік адукацыі Беларусі – 80 гадоў з дня нараджэння.

3 – Караткевіч Уладзімір Аляксандравіч (1939, г. Чачэрск – 1999), акцёр і рэжысёр, заслужаны дзеяч мастацтваў Беларусі, лаўрэат тэатральнай прэміі імя Л. Мазалеўскай (1997) – 80 гадоў з дня нараджэння.

3 – Мінск, горад, сталіца Рэспублікі Беларусь, цэнтр вобласці і раёна (1944) – 75 гадоў з часу вызвалення ад нямецка-фашысцкіх захопнікаў.

3 – Купрэйчык Віктар Давыдавіч (1949, г. Мінск – 2017), спартсмен (шахматы), міжнародны гросмайстар – 70 гадоў з дня нараджэння.

4 – Мёрскі (Міёрскі) гісторыка-этнаграфічны музей, дзяржаўная ўстанова культу­ры (1994) – 25 гадоў з часу адкрыцця для наведвальнікаў.

5 – Булгарын Фадзей (Тадэвуш) Венедыктавіч (1789, Уздз. р-н – 1859), расійскі журналіст, пісьменнік, літаратурны крытык – 230 гадоў з дня нараджэння.

5 – Віцебскі абласны музей Героя Савецкага Саюза М.П. Шмырова (г. Віцебск; 1969) – 50 гадоў з дня адкрыцця.

5 – Дзяржаўны мемарыяльны комплекс «Хатынь», архітэктурна-скульптурны мемарыял на ўшанаванне памяці жыхароў в. Хатынь Лагойскага раёна і іншых беларускіх вёсак, знішчаных нямецка-фашысцкімі захопнікамі разам з насельніцтвам у Вялікую Айчынную вайну, унесены ў Дзяржаўны спіс гісторыка-культурных каштоўнасцей Рэспуб­лікі Беларусь (Лагойс. р-н; 1969) – 50 гадоў з часу адкрыцця.

5 – Курган Славы Савецкай Арміі – вызваліцельніцы Беларусі, мемарыяльны комплекс у гонар подзвігу воінаў у Беларускай аперацыі 1944 г., філіял Дзяржаўнага мемарыяльнага комплексу «Хатынь», унесены ў Дзяржаўны спіс гісторыка-культурных каштоўнасцей Рэспублікі Беларусь (Смаляв. р-н; 1969) – 50 гадоў з часу адкрыцця.

6 – Грыцавец Сяргей Іванавіч (1909, Баранав. р-н – 1939), лётчык, удзельнік вайны ў Іспаніі 1936–1939 гг., першы двойчы Герой Савецкага Саюза (люты, жнівень 1939) – 110 гадоў з дня нараджэння.

6 – Еўдашэнка Сяргей Іванавіч (1929–2009), акцёр і рэжысёр, заслужаны артыст Беларусі – 90 гадоў з дня нараджэння.

7 – Грэйман Аляксандр Абрамавіч (1899–1970), вучоны ў галіне хірургіі, выдатнік аховы здароўя – 120 гадоў з дня нараджэння.

7 – Ахметшын Каюм Хабібрахманавіч (1909–1943), удзельнік вызвалення Беларусі ў Вялікую Айчынную вайну, Герой Савецкага Саюза (1944) – 110 гадоў з дня нараджэння.

7 – «БелКрэда», швейнае прадпрыемства, ААТ у складзе канцэрна «Беллегпрам»
(г. Навагрудак; 1944) – 75 гадоў з часу стварэння.

7 – Жарскі Іван Міхайлавіч (1944, Навагруд. р-н), вучоны ў галіне неарганічнай хіміі, аўтар першага падручніка па агульнай хіміі для ВНУ на беларускай мове, заслужаны работнік народнай адукацыі Беларусі, кавалер ордэна Пашаны (2001) – 75 гадоў з дня нараджэння.

8 – Ліўшыц Гілер Маркавіч (Мордухавіч; 1909, Асіпов. р-н – 1983), вучоны ў галіне гісторыі і філасофіі, заслужаны дзеяч навукі Беларусі, кавалер ордэна «Знак Пашаны» – 110 гадоў з дня нараджэння.

9 – Залеўская Ніна Канстанцінаўна (1944, Пружан. р-н), балетмайстар, педагог, заслужаны дзеяч культуры Беларусі, лаўрэат спецыяльнай прэміі Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь (2002) – 75 гадоў з дня нараджэння.

12 – Ус Антон Антонавіч (1894, Іўеўс. р-н – 1980), мастацтвазнавец, літаратуразна­вец, аўтар артыкулаў па пытаннях беларускага і рускага выяўленчага мастацтва і літарату­ры – 125 гадоў з дня нараджэння.

12 – Іваноў Павел Іванавіч (1909–1989), акцёр, рэжысёр, заслужаны артыст Белару­сі – 110 гадоў з дня нараджэння.

12 – Лабко Пётр Іосіфавіч (1929, Клец. р-н – 2011), вучоны ў галіне анатоміі, заслу­жаны дзеяч навукі Беларусі, лаўрэат Дзяржаўнай прэміі Беларусі (1994) – 90 гадоў з дня нараджэння.

13 – Нікалаеў Сяргей Піліпавіч (1889–1973), расійскі і беларускі тэатральны мастак, які стаяў каля вытокаў нацыянальнай школы тэатральна-дэкарацыйнага мастацтва, на­родны мастак Беларусі, заслужаны артыст Расіі, лаўрэат Дзяржаўнай прэміі СССР (1950) – 130 гадоў з дня нараджэння.

13 – Концуб Анатоль Аляксандравіч (1949, Столін. р-н), мастак дэкаратыўна-пры­кладнога мастацтва (кераміка), жывапісец, педагог, заслужаны работнік народнай адукацыі Беларусі – 70 гадоў з дня нараджэння.

14 – Патоцкі Леан (1799, г. п. Коханава – 1864), мемуарыст, пісьменнік, крытык, удзельнік паўстання 1830–1831 гг., падарожнік – 220 гадоў з дня нараджэння.

14 – Апанасевіч Павел Андрэевіч (1929, Докш. р-н), вучоны ў галіне фізікі, акадэмік НАН Беларусі, заслужаны дзеяч навукі Беларусі, лаўрэат Дзяржаўнай прэміі Беларусі (1978), Дзяржаўнай прэміі СССР (1982), спецыяльнай прэміі Прэзідэнта Рэспублікі Бела­русь дзеячам культуры і мастацтва (2015) – 90 гадоў з дня нараджэння.

15 – Кірпічэнка Аляксандр Андрэевіч (1939, Віцеб. р-н – 2007), вучоны ў галіне псіхіятрыі, заслужаны дзеяч навукі Беларусі – 80 гадоў з дня нараджэння.

15 – Макарэвіч Васіль Сцяпанавіч (1939, Круп. р-н – 2017), паэт, журналіст, лаў­рэат Літаратурнай прэміі імя А. Куляшова (1994) – 80 гадоў з дня нараджэння.

15 – Навасад Пётр Аляксандравіч (1939, Пухав. р-н – 1994), спявак (барытанальны тэнар), заслужаны артыст Беларусі – 80 гадоў з дня нараджэння.

16 – Іваноў Дзмітрый Аляксеевіч (1929–2007), ваенны дзеяч, удзельнік падпольнага і партызанскага руху на Беларусі ў Вялікую Айчынную вайну, генерал-лейтэнант авіяцыі, заслужаны ваенны лётчык СССР – 90 гадоў з дня нараджэння.

16 – Партызанскі парад 1944 г., адбыўся ў гонар вызвалення сталіцы Беларусі ад нямецка-фашысцкіх захопнікаў і баявых заслуг партызан (г. Мінск) – 75 гадоў з часу пра­вядзення.

16 – Мінеўскі Андрэй Пятровіч (1969, г. Гродна), спартсмен (гандбол), заслужаны майстар спорту СССР, майстар спорту міжнароднага класа, чэмпіён XXV летніх Алімпій­скіх гульняў (1992, Барселона) – 50 гадоў з дня нараджэння.

17 – Гіндэнбург Вільгельм Данілавіч (1799, г. Мінск – 1877), урач, гуманіст, грамад­скі дзеяч, адзін з заснавальнікаў Мінскага таварыства ўрачоў – 220 гадоў з дня нараджэння.

17 – Чарнышоў Віктар Паўлавіч (1919–2008), архітэктар, заслужаны будаўнік Беларусі, лаўрэат Дзяржаўнай прэміі Беларусі (1984) – 100 гадоў з дня нараджэння.

17 – Івуць Раман Баляслававіч (1949, Іўеўс. р-н), вучоны-эканаміст, педагог, заслу­жаны работнік адукацыі Беларусі – 70 гадоў з дня нараджэння.

17 – Русілка Вольга Іванаўна (1959, Шчуч. р-н), паэтэса, літаратуразнавец, педагог, лаўрэат Літаратурнай прэміі імя У. Караткевіча (2004), Літаратурнай прэміі імя П. Броўкі, выдатнік адукацыі – 60 гадоў з дня нараджэння.

18 – Кутарга Міхаіл Сямёнавіч (1809, г. Чэрыкаў – 1886), расійскі і беларускі вучо­ны-гісторык, педагог, член-карэспандэнт Пецярбургскай АН – 210 гадоў з дня нараджэння.

18 – Печкуроў Андрэй Фёдаравіч (1899, г. Крычаў – 1996), вучоны ў галіне мелія­рацыі, заслужаны дзеяч навукі Беларусі – 120 гадоў з дня нараджэння.

18 – Грамыка Андрэй Андрэевіч (1909, Ветк. р-н – 1989), партыйны і дзяржаўны дзеяч, дыпламат, лаўрэат Ленінскай прэміі (1984) і Дзяржаўнай прэміі СССР (1984), Герой Сацыялістычнай Працы (1969, 1979) – 110 гадоў з дня нараджэння.

18 – Шутаў Генадзь Фёдаравіч (1939–2017), графік, акварэліст, заслужаны дзеяч мастацтваў Беларусі, лаўрэат спецыяльнай прэміі Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь (2011) – 80 гадоў з дня нараджэння.

18 – Піліпенка Уладзімір Аляксандравіч (1949, г. Мазыр), вучоны-фізік, член-карэспандэнт НАН Беларусі – 70 гадоў з дня нараджэння.

19 – Вітан-Дубейкаўскі (Дубяйкоўскі) Лявон Іванавіч (1869 ці 1867, Мсцісл. р-н – 1940), дзеяч беларускага нацыянальнага руху, архітэктар, будаўнік, педагог, паэт – 150 га­доў з дня нараджэння.

19 – Салянікаў Анатоль Данілавіч (1919, Аршан. р-н – 2010), ваенны дзеяч, удзель­нік Вялікай Айчыннай вайны, Герой Савецкага Саюза (1944) – 100 гадоў з дня нараджэння.

19 – Асіеўскі Эрнст Уладзіміравіч (1939, г. Мінск – 2008), трэнер па фехтаванні на рапірах, заслужаны трэнер Беларусі і СССР, заслужаны дзеяч фізічнай культуры Беларусі, сярод выхаванцаў якога – алімпійскія чэмпіёны М. Алёхін і А. Раманькоў, чэмпіён свету і сярэбраны прызёр Алімпійскіх гульняў У. Лапіцкі – 80 гадоў з дня нараджэння.

19 – «Мінскпраектмэбля», ААТ, прадпрыемства па вытворчасці мэблі (1944) –
75 гадоў з часу заснавання.

21 – Кандрацьеў Іван Казіміравіч (Кузьміч; 1849, Вілейс. р-н – 1904), беларускі і расійскі пісьменнік, перакладчык і гісторык – 170 гадоў з дня нараджэння.

21 – Каваленка Віктар Антонавіч (1929, Валож. р-н – 2001), крытык, літаратуразна­вец, празаік, акадэмік НАН Беларусі, заслужаны дзеяч навукі Беларусі, лаўрэат Дзяржаўнай прэміі Беларусі імя Я. Коласа (1980) – 90 гадоў з дня нараджэння.

21 – Сцяпанава Альбіна Мікалаеўна (1929–2017), мовазнавец, заслужаны дзеяч навукі Беларусі – 90 гадоў з дня нараджэння.

21 – Балабайка Фёдар Якаўлевіч (1949, г. Магілёў), танцоўшчык, заслужаны артыст Беларусі, кавалер ордэна Ф. Скарыны (2012) – 70 гадоў з дня нараджэння.

21 – Пясцехін Сяргей Іванавіч (1949, г. Мінск), артыст балета, педагог, заслужаны артыст Беларусі – 70 гадоў з дня нараджэння.

22 – Булахаў Міхаіл Гапеевіч (1919, Горац. р-н – 2012), мовазнавец, педагог, заслу­жаны дзеяч навукі Беларусі, выдатнік народнай адукацыі, кавалер ордэна Ф. Скарыны (1997) – 100 гадоў з дня нараджэння.

22 – Ляшук Алег Васілевіч (1949, г. Брэст), архітэктар, лаўрэат Дзяржаўнай прэміі Беларусі (1988) – 70 гадоў з дня нараджэння.

24 – Нядзведскі Уладзіслаў Іосіфавіч (1929, Салігор. р-н – 1973), пісьменнік –
90 гадоў з дня нараджэння.

24 – Дзядкоў Анатоль Іванавіч (1944, Рагач. р-н – 2016), касманаўт-выпрабавальнік, ваен­ны лётчык, ганаровы радыст СССР – 75 гадоў з дня нараджэння.

24 – Фральцова Ніна Ціханаўна (1944), мастацтва- і кіназнавец, тэлежурналіст, педагог, выдатнік друку Беларусі, уладальніца знака Міністэрства культуры Рэспублікі Бе­ларусь «За ўклад у развіццё культуры Беларусі» – 75 гадоў з дня нараджэння.

25 – Жук Валерый Іванавіч (1949, Слуц. р-н), мастацтвазнавец, лаўрэат Дзяржаўнай прэміі Беларусі (1996) – 70 гадоў з дня нараджэння.

26 – Міхаіл (Навіцкі Міхаіл Канстанцінавіч; 1889, Мазыр. р-н – 1935), протаіерэй, новапакутнік Мінскай епархіі Беларускай Праваслаўнай Царквы – 130 гадоў з дня нара­джэння.

27 – Ваўпшасаў Станіслаў Аляксеевіч (1899–1976), адзін з арганізатараў і кіраўні­коў партызанскага руху ў Мінскай вобласці ў Вялікую Айчынную вайну, Герой Савецкага Саюза (1944) – 120 гадоў з дня нараджэння.

27 – Чантурыя Юрый Уладзіміравіч (1949, г. Мінск), архітэктар, гісторык архітэк­туры, лаўрэат прэміі Міністэрства архітэктуры і будаўніцтва Рэспублікі Беларусь імя У.А. Караля (1999) – 70 гадоў з дня нараджэння.

28 – Самбук Іван Елісеевіч (1919, Петрык. р-н – 1979), ваенны дзеяч, удзельнік Вялі­кай Айчыннай вайны, Герой Савецкага Саюза (1943) – 100 гадоў з дня нараджэння.

28 – Колесаў Уладзімір Пятровіч (1939), рэжысёр, артыст балета, лаўрэат міжнарод­ных фэстываляў пантамімы – 80 гадоў з дня нараджэння.

28 – Лаўшук Сцяпан Сцяпанавіч (1944, г. Васілевічы), літаратуразнавец, крытык, член-карэспандэнт НАН Беларусі, лаўрэат прэміі Федэрацыі прафсаюзаў Беларусі (2017), кавалер ордэна Ф. Скарыны (2004), выдатнік друку Беларусі – 75 гадоў з дня нараджэння.

28 – Нарачанскі, нацыянальны парк, дзяржаўная прыродаахоўная ўстанова (Мядзел., Вілейс., Пастаўс. і Смаргон. р-ны; 1999) – 20 гадоў з часу стварэння.

29 – Азбукін Мікалай Васільевіч (1894, г. Бабруйск, – 1943(?)), вучоны-географ, краязнавец, адзін з арганізатараў краязнаўчага руху ў Беларусі, дзеяч беларускага нацыя­нальнага руху – 125 гадоў з дня нараджэння.

29 – Цэнтральная гарадская бібліятэка імя Янкі Купалы, ДУ «Цэнтралізаваная сістэма дзяржаўных публічных бібліятэк г. Мінска» (1949) – 70 гадоў з часу заснавання.

31 – Лоеўская бітва, бітва паміж казацка-сялянскім войскам і войскам Вялікага Княства Літоўскага ў час антыфеадальнай вайны 1648–1651 гг. (1649) – 370 гадоў.

31 – Кухараў Сцяпан Іванавіч (1919, Краснапол. р-н – 2011), пісьменнік, нарысіст, заслужаны работнік культуры Беларусі – 100 гадоў з дня нараджэння.

31 – Мінскі абласны краязнаўчы музей, ДУ (г. Маладзечна; 1959) – 60 гадоў з часу заснавання (адкрыты 26.04.1964).