Закрыть
image description
image description
image description
image description
image description
image description

3 мая 1945 года. 6 дзён да Перамогі

Берлін пасля капітуляцыі. Чырвоная армія працягвае наступленне. Узяты горад Цешын ў Чэхаславакіі. Вайна на Ціхім акіяне. Газеты: «Звязда» (№ 81), «Советская Белоруссия» (№ 80, 81).

У аператыўнай зводцы за 3 мая («Звязда», № 81, с. 3; «Советская Белоруссия», № 80, с. 4) паведамляецца, што ў Берліне ўжо пасля 21.00 2 мая дадаткова савецкімі войскамі ўзята ў палон больш за 20 000 нямецкіх салдат і афіцэраў, больш за 10 000 параненых у шпіталях. Таксама здаліся ў палон некалькі генералаў.

З дзённіка Канстанціна Сіманава, карэспандэнта «Красной Звезды»: «Трэцяе мая. Пыльны сонечны дзень. Некалькі нашых армій, якія бралі Берлін, рухаюцца скрозь яго ў розных напрамках, падымаючы страшны пыл. Ідуць танкі, самаходкі, «кацюшы», тысячы і тысячы грузавікоў, гарматы, цяжкія і лёгкія, скачуць на абломках супрацьтанкавыя гарматы, ідзе пяхота, цягнуцца бясконцыя абозы. ... Людзі ў роспачы на ​​разгромленых вуліцах, на скрыжаваннях, з вокнаў дамоў прыгнечана глядзяць на ўсё гэта, што рухаецца, грыміць, неверагодна люднае і зусім бясконцае. ... А насустрач ..., загрувашчваючы ўсе дарогі, паўзуць і паўзуць калоны палонных ...». А нашы, стомленыя ад доўгай вайны, але шчаслівыя, – фатаграфуюцца ля помніка Вільгельму Першаму. (Симонов К.М. Незадолго до тишины : записки 1945 г. : март–апр.–май. Москва, 1974, с. 218–219. Кніга захоўваецца ў фондзе Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі).

На іншых участках наступленне Чырвонай арміі ў гэты дзень 1945 г. працягвалася: «войскі 2-га Беларускага фронту выйшлі на ўзбярэжжа Балтыйскага мора, усталявалі сувязь з англійскімі войскамі на лініі Вісмар – Шверын – р. Эльба»; «Войскі 1-га Беларускага фронту выйшлі да р. Эльба на паўднёвым усходзе ад г. Вітэнберг і ўсталявалі сувязь з амерыканскімі войскамі»; «Войскі 1-й гвардзейскай арміі 4-га Украінскага фронту вызвалілі ў Чэхаславакіі г. Цешын» («1418 дней Великой Отечественной войны», Мінск, 2014, с. 401). У Цешыне сыходзіліся шашэйныя дарогі і чыгункі, гэта быў буйны транспартны вузел, таму немцы стварылі тут асабліва ўмацаваны абаронны пункт: «з поўначы і ўсходу горад прыкрывалі некалькі ліній траншэй, жалезабетонныя надолбы і шырокія мінныя палі»; каменныя будынкі і карпусы заводаў таксама былі прыстасаваныя да кругавой абароны. Жорсткія баі на вуліцах горада пераходзілі ў рукапашныя – і ўсё ж такі нашы войскі пераадолелі супраціўленне ворага ( «Звязда», № 81, с. 3; «Советская Белоруссия», № 80, с. 4).

Ваенныя дзеянні працягваліся і на Ціхім акіяне. З Лондана перадалі, што пасля высадкі дэсанту «англійскія войскі ўступілі ў сталіцу Бірмы (цяпер М'янма) Рангун», аўстралійскія войскі высадзіліся на востраве Прусак ля паўночна-ўсходняга ўзбярэжжа выспы Барнэа (Калімантан). Амерыканскія «Лятаючыя крэпасці», па паведамленні з Вашынгтона, з Марыянскіх астравоў здзейснілі налёт на японскі востраў Кюсю.

І навіны ад саюзнікаў з Еўропы. У Італіі пры арышце Б. Мусаліні канфіскавана залатой валюты на суму звыш 50 мільёнаў лір («Звязда», № 81, с. 3; «Советская Белоруссия», № 80, с. 4). Новазеландскія часці войскаў саюзнікаў, па паведамленні агенцтва Рэйтэр з Лондана, «ўступілі ў порт Трыест» (Італія), дзе ўжо знаходзіліся «югаслаўскія войскі маршала Ціта» («Советская Белоруссия», № 81, с. 4).

Яшчэ 6 дзён заставалася да Перамогі ...